สารอาหารแห่งอนาคต

<CITE></CITE>
สารอาหารแห่งอนาคต

อาหารฟังก์ชันเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของคนใส่ใจสุขภาพ

เมื่อคุณเดินเข้าไปในซูเปอร์มาร์เกต หรือร้านขายของชำ
อาจสังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงของอาหารและเครื่องดื่ม
ที่มีการโฆษณาว่าใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ ให้สารอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
มีประโยชน์ต่อร่างกาย ประกอบกับดีไซน์บรรจุภัณฑ์ให้สวยงาม พกพาสะดวก
ยกตัวอย่างเช่น อุดมไปด้วยวิตามิน กากใยอาหาร ฯลฯ
ซึ่งเบื้องหลังของสินค้าอาหารและเครื่องดื่มนานาสรรพคุณ น่าอร่อย น่าลองนี้
ก็คือ อาหารฟังก์ชัน (Functional food)


ที่ผู้ผลิตในปัจจุบันพยายามเพิ่มหรือเติมสารอาหารที่สังเคราะห์มาจากวัตถุดิบทางธรรมชาติลงไปในอาหารหรือเครื่องดื่มธรรมดา
ให้ตอบสนองต่อความต้องการของผู้ซื้อที่วิ่งตามกระแสสุขภาพ
อยากลดความเสี่ยงของการเกิดโรค
จึงไม่น่าแปลกว่าธุรกิจอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มจะเติบโตอย่างรวดเร็ว
และก็มีคนคาดการณ์ว่า ธุรกิจสายนี้มีส่วนแบ่งตลาดโลกถึง 10,000 ล้าน-20,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อปี!

ต้นกำเนิดของเทรนด์อาหารฟังก์ชัน ประเทศแถบเอชียมีอาหารทำนองนี้มานานแล้ว
แต่อยู่ในรูปแบบอาหารที่มีส่วนผสมของสมุนไพรต่างๆ เพื่อป้องกันและรักษาโรคมากกว่า
ยกตัวอย่างเช่น อาหารจีนที่ใช้เครื่องเทศหลากหลายชนิด
แต่การเปิดเผยและใช้คำว่าอาหารฟังก์ชันมีจุดเริ่มต้นมาจากประเทศญี่ปุ่นในยุค 80
เมื่อรัฐบาลเห็นชอบและสนับสนุนให้ทุนเพื่อวิเคราะห์และพัฒนาสารอาหารที่ได้จากสัตว์
พืชหรือแบคทีเรียว่าจะมีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไรบ้าง
ซึ่งตอนนั้นเรียกกันว่า อาหารเพื่อประโยชน์เฉพาะต่อสุขภาพ หรือ FOSHU
และเมื่อ ค.ศ.1988 ประเทศแคนาดาและสวีเดนก็ออกกฎหมายแจ้งให้ผลิตภัณฑ์อาหารใดๆ
ที่ใช้สารอาหารแบบนี้ต้องติดฉลากแจ้งบนสินค้า
จนถึงปัจจุบันเทรนด์อาหารก็ขยายเข้าสู่การแข่งขันของธุรกิจอาหารและเครื่องดื่มอย่างรุนแรง
ซึ่งประเด็นหลักของจุดขายใหญ่ก็คือ
นำเสนอความเป็นธรรมชาติให้มากที่สุด เน้นผลประโยชน์ด้านสุขภาพ ป้องกันโรคต่างๆ (โดยเฉพาะอย่างยิ่งการชะลอแก่)
และสุดท้ายหาซื้อได้สะดวก รับประทานหรือดื่มได้ทันที
ยกตัวอย่างเช่น น้ำผลไม้ นม กาแฟ เครื่องดื่มธัญพืช
เครื่องดื่มสำหรับนักกีฬา เป็นต้น
ส่วนประเภทของอาหารฟังก์ชัน เราสามารถแบ่งออกตามลักษณะของแหล่งที่มาได้ 3 ประเภทใหญ่ๆ
นั่นคือ สารอาหารที่มาสัตว์ แบคทีเรียและพืชผักผลไม้ต่างๆ


1. สารอาหารที่ได้จากสัตว์
สารอาหารที่ได้รับการเติมลงในผลิตภัณฑ์มากและได้รับความนิยมก็คือ
โอเมก้า-3 และโอเมก้า-6
แคลเซียม ลดอัตราเสี่ยงของการเกิดโรคกระดูกพรุน
กลุ่มวิตามินบี
ได้แก่ วิตามินบี 1 บี 2 ไนอาซิน บี 6 บี 12 แพนโธทีนิก และกรดโพลิค (Pholic)
มีผลต่อสมาธิ ความคิด ความจำและความฉลาด
อาหารในกลุ่มนี้ช่วยป้องกันสมองเสื่อม
โดยเฉพาะกรดโพลิค วิตามินบี 6 บี 12 จะช่วยกันทำงานป้องกันการลดระดับของฮอร์โมนซีสเตอีนในเลือด
ทำให้ความจำ การเรียนรู้ ไม่ล่าถอยลง
มีในอาหารประเภทนมและผลิตภัณฑ์นม และอาหารทะเล

กรดไลโนเลอิค ประโยชน์ในการควบคุมระบบความดันโลหิต ควบคมระดับไขมันในเลือด ระบบฮอร์โมนต่าง ๆ
ลดการอักเสบที่เกิดจากการบาดเจ็บหรือติดเชื้อ ทางด้านสุขภาพจึงนำมาใช้ควบคุมด้านสุขภาพของระบบเส้นเลือด
แล้วยังใช้ในสุขภาพผิวอีกด้วย ซึ่งกรดไขมันชนิดนี้จะทำให้ผิวสดชื่น
ไม่แห้งหยาบ คัน หรือลดการเป็นจุดด่างดำ โดยเฉพาะสตรีที่มีอายุมากขึ้น

กรดอะมิโนและโปรตีนเวย์ มีผลในการเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน






2. แบคทีเรีย
เป็นแบคทีเรียสุขภาพที่ดีพิสูจน์แล้วว่ามีประโยชน์ต่อระบบย่อยอาหาร และขับถ่ายของมนุษย์
พรีไบโอติก (Prebiotics) คือ ส่วนของอาหารที่ไม่ถูกย่อยในทางเดินอาหาร

ซึ่งมีผลทำให้กระตุ้นการเจริญของแบคทีเรียบางชนิดในลำไส้ใหญ่หรือโพรไบโอติกนั่นเอง

โพรไบโอติก (Probiotics)
กลุ่มของจุลินทรีย์ที่มีชีวิตซึ่งเข้าไปอยู่ในระบบของร่างกายมนุษย์และสัตว์
แล้วก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสุขภาพร่างกายของสิ่งมีชีวิตนั้นๆ
โดยจุลินทรีย์สุขภาพนั้นทำหน้าที่ช่วยปรับสมดุลของสภาพแวดล้อมในระบบลำไส้
เสริมสร้างภูมิคุ้มกันและช่วยปรับสมดุลของสภาพแวดล้อมในระบบลำไส้
ช่วยป้องกันไม่ให้จุลินทรีย์ชนิดก่อโรคมาเกาะติดผนังลำไส้
และหลั่งสารพิษที่มีผลทำให้เยื่อบุลำไส้อักเสบได้
เพิ่มความแข็งแรงของผนังลำไส้ ช่วยลดความรุนแรงของอาการท้องเสีย
โดยลดระยะเวลาของโรคและเพิ่มระบบภูมิคุ้มกัน
ช่วยบรรเทาอาการไม่ทนต่อแลคโตส (Lactose intolerance)
เนื่องจากแลคโตสไม่สามารถถูกย่อย
ดังนั้นหลายคนที่ดื่มนมแล้วจึงเกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ท้องเดิน ปวดท้อง
โพรไบโอติกในอาหารประเภทนมเปรี้ยวหรือโยเกิร์ตสามารถช่วยบรรเทาอาการนี้ได้
เนื่องจากโพรไบโอติกได้ช่วยย่อยแลคโตสไปแล้วในระหว่างการหมัก
จึงทำให้มีแลคโตสเหลือน้อยกว่าหรือไม่มีเลย

แลคโตบาซิลลัส
และเสต็ปโตคอกคัส เป็นแบคทีเรียยอดนิยมในอาหารประเภทนมเปรี้ยวและโยเกิร์ตต่าง ๆ
บางสายพันธุ์อาจช่วยให้ระบบลำไส้แข็งแรงขึ้น และลดความเสี่ยงโรคมะเร็งบางชนิด
อีกทั้งยังช่วยลดระดับโคเลสเตอรอลในคนบางกลุ่ม
แต่จะทำงานได้ดียิ่งขึ้นถ้าได้รับแคลเซียม วิตามินเอ วิตามินดี
วิตามินบี 2 ฟอสฟอรัส และโพรไบโอติกร่วมด้วย



3. จากพืช ผักและผลไม้
ได้แก่ กากใยอาหาร วิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ที่คนเราต้องการในแต่ละวัน
แม้จะต้องการปริมาณไม่มากแต่ก็ขาดไม่ได้
และกลุ่มวิตามินป้องกันการเสื่อมสลายของเซลล์ เช่น วิตามินเอ วิตามินซี วิตามินอี
หรือศาสตร์ชะลอแก่ พวกแอนติออกซิแดนซ์
ก็กำลังได้รับความนิยมอย่างสูงในขณะนี้ ยกตัวอย่างเช่น

คอลลาเจน
เป็นโปรตีนที่เป็นองค์ประกอบของผิวหนัง
ทำหน้าที่ป้องกันอวัยวะภายในและเป็นตัวเชื่อมอวัยวะต่างๆ
ในร่างกาย และช่วยให้ผิวพรรณชุ่มชื่น นุ่มนวล ยืดหยุ่นได้ดี
ไม่เหี่ยวย่น
จึงได้รับความสนใจในการใช้เสริมอาหารเพื่อเสริมสุขภาพผิว
การได้รับเสริมในอาหารอาจจะช่วยหรือกระตุ้นกระบวนการสังเคราะห์
คอลลาเจนในร่างกายจึงเป็นกระบวนการฟื้นฟูสภาพผิวที่ต้องทำการวิจัยเพิ่มเติม

ฟลาโวนอยด์ เป็นสารที่ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจและอาจช่วยป้องกันมะเร็ง ลดการอักเสบของข้อ ชะลอภาวะหลงลืมง่าย

โคเอนไซม์คิว 10
เป็นสารที่ทำหน้าที่กับสารตัวอื่นๆ
ในการรักษาอาการผิดปกติมานานแล้วในวงการแพทย์
มีคุณสมบัติช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดและหัวใจ
ส่งเสริมภูมิต้านทาน ทำให้สดชื่นกระฉับกระเฉง
ป้องกันโรคสมองเสื่อมและลดความดัน
แต่ช่วงหลังได้รับความสนใจมากจากในเรื่องยับยั้งการสร้างสารอนุมูลอิสระ
เราสามารถรับโคเอนไซม์คิว 10 ได้จากการรับประทานตับ เครื่องในสัตว์ อาหารทะเล เป็นต้น

ไลโคปีน
สารอาหารที่พบมากในผักหรือผลไม้ที่มีสีสันแดง-ส้ม
หรือผลไม้จำพวกที่ขึ้นต้นด้วย มะ ทั้งหลาย
เช่น มะเขือเทศ มะม่วง มะปราง มะละกอ
ป้องกันเซลล์ระบบภูมิต้านทานจากการทำลายของอนุมูลอิสระ
ป้องกันภาวะจอตาเสื่อม โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคมะเร็ง เป็นต้น

คาเตชิน
ช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง มีส่วนช่วยลดโคเลสเตอรอล
และช่วยลดการแข็งตัวของเลือด ช่วยเพิ่มการเผาผลาญไขมัน
และช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
ไม่ควรรับประทานเกินวันละ 200 มก.
เรามักพบสารนี้ในเครื่องดื่มประเภทชาหรือกาแฟ
ข้อควรระวังคือ สตรีที่ให้นมบุตร ควรหลีกเลี่ยงการดื่มชาเขียว

เพกติน
มาจากใยอาหารชนิดละลายน้ำ
ช่วยป้องกันหลอดเลือดจากการทำลายของโคเลสเตอรอลชนิดร้าย
มีประโยชน์ต่อการรักษาโรคอุจจาระร่วงและโรคเบาหวาน

ลูเตอินและซีแซนทิน
เป็นสารอาหารที่จัดอยู่ในกลุ่มต้านอนุมูลอิสระเช่นกัน
ได้มาจากผักและผลไม้ที่มีสีเหลือง ส้มและเขียวสด ช่วยบำรุงสายตา
ช่วยในการมองเห็น

กรดไฮยาลูโรนิค
เป็นสารเคมีชนิดหนึ่งที่ร่างกายสังเคราะห์ได้ในชั้นหนังแท้
มีคุณสมบัติสำคัญคือ สร้างความยืดหยุ่นและชุ่มชื้นแก่ผิวหนัง
เพราะสามารถดูดและอุ้มน้ำได้ถึง 1,000 เท่า
สารชนิดนี้เป็นส่วนประกอบสุดฮิตที่เติมลงในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง
แต่ปัจจุบันได้แผ่ขยายความนิยมมาในผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มบ้างเพื่อสร้างจุดขาย
แต่เนื่องจากปริมาณที่เติมมีสัดส่วนน้อย
ดังนั้นจึงเป็นการรับประทานตามแฟชั่นมากกว่าหวังผล 100%




ดังนั้นไม่ว่าอาหารหรือเครื่องดื่มจะผ่านกระบวนการคิดค้น
วิจัยหรือพัฒนาให้อุดมไปด้วยสารอาหารอย่างครบครันแค่ไหน
คุณก็ยังต้องรับประทานอาหารที่ปรุงสดๆ ใหม่ๆ ทั่วไปเป็นหลัก
เพราะร่างกายคนเราต้องการสารอาหารที่หลากหลายจากอาหารหลากชนิด
การหวังพึ่งหรือยึดติดกับอาหารแห่งอนาคตมากไปไม่ช่วยให้ร่างกายแข็งแรงอย่างยั่งยืน
พูดง่ายๆ คือ ต้องเดินสายกลาง
ถ้าคุณคิดว่ารับประทานอาหารครบ 5 หมู่เป็นประจำอยู่แล้ว
ก็ไม่ต้องดิ้นรนหามารับประทานมากนัก
แต่ถ้าคิดว่าชีวิตประจำวันยุ่งจนไม่มีเวลารับประทานอาหารให้ครบได้
ก็รับประทานอาหารหลักคู่กับอาหารที่เติมสารอาหารพิเศษร่วมด้วยก็ได้
แต่ต้องอยู่ในปริมาณที่เหมาะสมแก่ความต้องการและถูกกับโรคของตัวเองนะคะ



เราชวนคุณให้เป็นคนหูหนักและจู้จี้!
กรณีผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มฟังก์ชันที่โฆษณาอ้างเกินจริง

เทคโนโลยีที่ทันสมัย ช่วยอำนวยความสะดวกให้ทางเลือกแก่ผู้ซื้อให้ได้รับสารอาหารที่หลากหลาย
และครบถ้วนจากการรับประทานอาหารและเครื่องดื่มนั้นๆ
แต่การเติมสารอาหารทุกอย่างก็มีข้อควรระวังเช่นกัน
โดยเฉพาะสารอาหารที่เติมลงไปนั้นต้องปลอดภัยต่อสุขภาพจริง
ได้รับมาตรฐานและตรวจสอบจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแล้ว
และที่สำคัญคุณยังจำเป็นต้องศึกษาและใช้วิจารณญาณในการเลือกซื้อก่อนนำมารับประทานเสมอ
ไม่ตกเป็นเหยื่อของการอ้างอิงหรือโฆษณาที่เกินจริง

ซึ่งล่าสุดมีตัวอย่างให้เห็นทางหน้าหนังสือพิมพ์ว่า
กาแฟสำเร็จรูปยี่ห้อหนึ่งได้ลักลอบใส่สารซิลเดนาฟิล (Sildenafil)
ยาที่ใช้รักษาอาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศโดยไม่ได้รับอนุญาต
ซึ่งผลข้างเคียงคือ อาการคลื่นไส้ อาเจียน หากผู้ที่เป็นโรคหัวใจดื่มก็อาจอันตรายถึงเสียชีวิตได้
เช่นเดียวกับการโฆษณาว่า
อาหารหรือเครื่องดื่มนั้นมีสรรพคุณในเชิงป้องกันรักษาโรค
เช่น ลดความอ้วน ลดน้ำหนัก ทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง เป็นต้น



อ้างอิง
Dietary Supplement Health Foods Market Profile in Thailand: The Industry Perpestive Review; Dr.Pisuth Lertvilai, Heath Food and Supplement Association,Thailand
Sports and Health Drink Ingredients, P.12 March 2008, Asia Food Journal,
สุขภาพดีจากภายใน สวยสดใสสู่ภายนอก, โย วิคมันส์
คู่มือฉลาดใช้ วิตามิน แร่ธาตุและสมุนไพร, รีดเดอร์ส ไดเจสท์



<CITE>ข้อมูลโดย : นิตยสาร Health Today</CITE>

 

ใช่แล้วค่ะ ต้องเดินสายกลางอย่างที่บอก

 

ค่ะ การทานอาหาร ทุกอย่าง
ต้องรู้จัก ระมัดระวัง
และควบคุมให้ดี
ทั้งคุณภาพและปริมาณ
เพื่อความปลอดภัยในสุขภาพ ค่ะ
ดูแล รักษาสุขภาพกันนะคะ​