พระอาจารย์ช่วยขยายความเรื่องกิเลสให้หน่อยสิครับ

ถาม : พระอาจารย์ช่วยขยายความเรื่องกิเลสให้หน่อยสิครับ เวลาฟังชื่นใจมากเลย ผมขี้เกียจอ่าน ?
ตอบ : ขี้เกียจอ่านหนังสือ แล้วไม่คิดว่าพระอาจารย์จะขี้เกียจตอบบ้างหรือ ?

กิเลสอย่างหยาบ คือ กิเลสที่หลุดออกจากทางกาย ทางวาจาของเรา ซึ่งต้องแก้ไขด้วยศีล

กิเลสอย่างกลาง ส่วนใหญ่เป็นอารมณ์ความคิดของเรา ก็คือ อยากได้โน่น อยากได้นี่ โกรธนั่น เกลียดนี่ ต้องแก้ด้วยสมาธิ ถ้าสมาธิทรงตัวก็จะไม่ปรากฏ

กิเลสอย่างละเอียด เขาเรียกอนุสัยกิเลส เป็นส่วนลึกที่นอนนิ่งอยู่ในใจของเรา ถ้าไม่ใช่สภาพจิตละเอียดจริง ๆ บางทีก็คิดว่าไม่มี อย่างเช่นว่ากามสัญญา ก็คือคิดว่าตัวเองไม่มีความต้องการระหว่างเพศแล้ว แต่ยังมีโอกาสนึกถึงอยู่ เขาเรียกกามราคานุสัย พวกนี้ต้องแก้ด้วยปัญญา

พอพิจารณาเห็นโทษว่า เปลวไฟที่ลุกไหม้ทั้งเมืองหรือเผาไหม้ทั้งป่า ก็เกิดจากสะเก็ดเล็ก ๆ นิดเดียวเช่นนี้ ถ้าเรายังปล่อยให้เผาไฟไหม้ใจเราอยู่ โอกาสที่เราต้องเกิดมาทุกข์ทนยังมีอีกมาก ก็จะมาพิจารณา มาตัด มาละกันเอง

ถาม : กิเลสอย่างกลาง ก็คือ ใช้วิปัสสนา หรือใช้สมถะครับ ?
ตอบ : ใช้สมาธิในสมถภาวนาก็ระงับได้แล้ว แต่คำว่าระงับคือดับลงชั่วคราว เป็นวิกขัมภนวิมุตติหรือตทังควิมุติ ยังไม่ใช่สมุจเฉทวิมุตติ

ถาม : เราใช้สมถะบ่อย ๆ บางทีกามราคะจะดีขึ้นได้อย่างไรครับ โดยที่เราไม่ได้ใช้วิปัสสนา ?
ตอบ : ก็บอกแล้วว่ากำลังของสมาธิสามารถกดกิเลสดับลงได้ชั่วคราว แล้วที่ว่าดีขึ้นราคะหมดไปไหม ?

ถาม : ไม่ครับ ?
ตอบ : ก็ในเมื่อไม่หมด ต้องใช้วิปัสสนาจึงจะหมด สรุปว่าที่ดีขึ้นของคุณไม่ได้ดีขึ้นหรอก เพียงแต่ห่างออกมาเท่านั้น

ถาม : ถ้าผมคิดว่า ผมเป็นมนุษย์ ผมก็มีราคะบ้าง อย่างนี้ถือว่าผมโง่ไหมครับ ?
ตอบ : ก็ถ้าเป็นมนุษย์ทั่ว ๆ ไปไม่ถือว่าโง่ แต่ถ้าในสายตาผู้ปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้นก็โง่ฉิ...หายเลย..! ขึ้นอยู่กับว่าเป็นมุมมองของใคร

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เก็บตกจากบ้านเติมบุญ ต้นเดือนพฤษภาคม ๒๕๖๐
ที่มา : www.watthakhanun.com
#พระครูวิลาศกาญจนธรรม #หลวงพ่อเล็ก
#ชุมชนคุณธรรม #วัดท่าขนุน
#ชุมชนคุณธรรมวัดท่าขนุน
#ชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขับเคลื่อนด้วยพลังบวร