เรียวมะ ซาคาโมโต : บุรุษทรนง

<TABLE width=610 align=center border=0><TBODY><TR><TD>มติชน
เรียวมะ ซาคาโมโต้ (Ryoma Sakamoto) เกิดวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2378 ที่โทสะ เมืองท่าทางตะวันตกเฉียงใต้ของญี่ปุ่น ช่วงชีวิตของเรียวมะอยู่ในยุคเอโดะ (พ.ศ.2143-2410) อันเป็นยุคที่ญี่ปุ่นอยู่ใต้อำนาจปกครองของตระกูลโตกุกาวะ โดยโชกุนโตกุกาวะ อิเอยะสึ ผู้ดำเนินนโยบายปิดประเทศจากโลกภายนอกโดยสิ้นเชิงในปี 2182 เพื่อรักษาเสถียรภาพของโครงสร้างทางสังคมและการเมืองที่เขาสถาปนาขึ้น ซึ่งสวนทางกับแนวความคิดของเรียวมะชนิดขาวกับดำ

เขาต้องการเห็นความเท่าเทียมของทุกชนชั้นในสังคมญี่ปุ่น อายุ 14 ปี ฝึกดาบและอาวุธ ก่อนเป็นซามูไรผู้ฝึกสอน ต่อมาลงสนามการเมือง เป็นนักเจรจาต่อรองด้านการค้า สนับสนุนให้เปิดประเทศด้วยการเรียนรู้ภาษา แนวคิด เทคโนโลยีใหม่ๆ จากต่างประเทศ มุ่งสร้างญี่ปุ่นให้เข้มแข็งด้วยการพัฒนาเศรษฐกิจ แทนการจับดาบขับไล่ชาวต่างชาติเช่นที่ซามูไรยุคนั้นกระทำอยู่ รับความรู้เรื่องเรือดำ (เรือรบ) มาพัฒนากองกำลังของชาติ พยายามกำจัดระบบศักดินา และพัฒนาการค้าของญี่ปุ่น

ในแง่ส่วนตัว เรียวมะดูเป็นคนง่ายๆ ไม่ค่อยมีแบบแผน ไม่มีพิธีรีตองใด ประวัติศาสตร์บางหน้าบันทึกถึงว่าเป็นคนกะล่อน ชอบเอาตัวรอด หรือถึงขั้นว่าเป็นคนสกปรกมอมแมม ไม่ค่อยฉลาด แนวความคิดที่เรียกว่าหัวก้าวหน้าของเรียวมะสร้างศัตรูรอบด้าน โดยเฉพาะกับกลุ่มชินเซ็นอันเป็นการรวมตัวของซามูไรที่ภักดีต่อโชกุนโตกุกาวะ ภารกิจคือกวาดล้างผู้ที่ได้ชื่อว่าหัวก้าวหน้าต้องการให้ประเทศเปลี่ยนแปลง เรียวมะเป็นหนึ่งในพวกนอกกฎหมายที่ซามูไรหมายหัว

แต่กระนั้นโตกุกาวะก็ปิดกั้นกระแสความเปลี่ยนแปลงไม่ได้ ช่วงปลายศตวรรษที่ 18 ต่อต้นศตวรรษที่ 19 ญี่ปุ่นอยู่ภายใต้ความกดดันเพื่อให้เปิดประเทศสู่โลกภายนอก อีกทั้งโครงสร้างทางสังคมและการเมืองอันเข้มงวดที่อิเอยะสึกำหนดขึ้น ก็เริ่มส่อเค้าความตึงเครียดอันเนื่องมาจากยุคสมัยที่เปลี่ยนไป พ.ศ.2396 พลเรือจัตวาแมทธิว ซี เพอร์รี่ แห่งสหรัฐอเมริกา นำกองเรือ 4 ลำเข้ามาในอ่าวโตเกียว ปีถัดมาก็ประสบความสำเร็จในการชักจูงให้ญี่ปุ่นลงนามในสนธิสัญญาสัมพันธไมตรีกับสหรัฐ ปีเดียวกันญี่ปุ่นยังได้ลงนามกับรัสเซีย อังกฤษ เนเธอร์แลนด์ ฝรั่งเศสด้วย นับเป็นการเปิดประเทศครั้งสำคัญ

ผลกระทบคือรากฐานของโครงสร้างระบบศักดินาถูกกัดกร่อนบั่นสั้นลงเรื่อยๆ ความวุ่นวายครั้งใหญ่เกิดขึ้นกินเวลาประมาณทศวรรษ และในปี พ.ศ.2410 เรียวมะ ซาคาโมโต ก็สิ้นชื่อด้วยน้ำมือมือสังหารไม่ทราบฝ่าย การตายของเขาเป็นชนวนสงครามบากุฝุที่นำสู่การจบสิ้นอำนาจของตระกูลโตกุกาวะที่ครอบงำญี่ปุ่นยาวนานกว่า 400 ปี และถวายอำนาจอธิปไตยทั้งมวลคืนพระจักรพรรดิในการปฏิรูปเมจิ

ปัจจุบันแนวคิดและผลงานของเรียวมะเป็นกรณีศึกษาในการทำธุรกิจของญี่ปุ่น ยกย่องกันว่าเขามีอิสระ ไม่ขึ้นกับใคร มีหัวการค้า มองการณ์ไกล และมุ่งมั่นที่จะนำความสำเร็จสู่องค์กร


</TD></TR></TBODY></TABLE>

 

ขอบคุณค่ะที่นำความรู้มาให้